Difference between revisions of "Soċjeta Mużikali Każin Banda San Pio X Lija A.D. 1905"

From M3P
Jump to navigation Jump to search
Line 31: Line 31:
''Pregmo Signore, Sua Eccellenza Reverendissima Monsignor Vescovo mi incarica trasmettere alla S.V. Pregiatissima copia di una lettera ricevuta dalla Segreteria di Stato una risposta ad una lettera alla medesima indirizzata dalla S.V. come segue:''
''Pregmo Signore, Sua Eccellenza Reverendissima Monsignor Vescovo mi incarica trasmettere alla S.V. Pregiatissima copia di una lettera ricevuta dalla Segreteria di Stato una risposta ad una lettera alla medesima indirizzata dalla S.V. come segue:''


''Illustrissimo e Reverendissimo Monsignore,
''Illustrissimo e Reverendissimo Monsignore'',
Il Signor Giovanni Ellis di Malta espone che nella borgata di Casa Lia di contesta Isola si è recentemente constituito un “concerto cittadino” con lo speciale intendimento di recare un qualche utilità dalla classe operaia.''
''Il Signor Giovanni Ellis di Malta espone che nella borgata di Casa Lia di contesta Isola si è recentemente constituito un “concerto cittadino” con lo speciale intendimento di recare un qualche utilità dalla classe operaia.''


''Il Santo Padre reso di ciò consapevole, vivamente si compiace dei sensi di profonda pietà ai quali il novello dodalizio protesta di inspirarsi, brama pertanto che la S.V. Illustrissima e Reverendissima partecipi al prelodato Signor Ellis e a tutti i membri di quella banda musicale l’appostolica benedizione che l’Augusto Pontefice imparte di cuore per attuatare ad essi la sua benevolenza in quel solo modo che gli è possibile.''
''Il Santo Padre reso di ciò consapevole, vivamente si compiace dei sensi di profonda pietà ai quali il novello dodalizio'' ''protesta di inspirarsi, brama pertanto che la S.V. Illustrissima e Reverendissima partecipi al prelodato Signor Ellis e a tutti ''i membri di quella banda musicale l’appostolica benedizione che l’Augusto Pontefice imparte di cuore per attuatare ad essi la ''sua benevolenza in quel solo modo che gli è possibile.''
''Mi avvalgo poi del favore incontro per confermarle e sense della più distinta stima con cui sono di''
''Mi avvalgo poi del favore incontro per confermarle e sense della più distinta stima con cui sono di''



Revision as of 13:17, 13 August 2023

Cleanup Icon 2014.png

Clean-up Needed

The text currently on this page needs further work. It was most likely imported or reproduced from a website associated with the subject of the page - possibly through a process involving far-from-perfect machine translation, often with awkward results. It is awaiting the attention of an experienced M3P editor, which could be you. It may be slightly out of date, or may need other elements taken care of appropriately, including proofreading or copy-editing for grammar and style.

Storja tal-Banda Soċjeta Mużikali Każin Banda San Pio X Lija A.D. 1905

Societal' Mużikali San Piju Ġużepp - A.D. 1905

Fl-1900, il-Maltin ftit jew wisq kienu għadhom jgħixu l-ħajja tagħhom kwieta bħal dik ta’ missirijiethom. Inkwiet industrijali ma kienx hawn u l-poplu fil-maġġoranza tiegħu kien għadu bla skola u ftit kien jisma’ bl-aħbarijiet jaħarqu ta’ pajjiżi oħra.

Minħabba ċ-ċokon tal-gżira, maħkuma kif kienu mill-Ingliżi, il-Maltin ftit setgħu jħarsu u jaraw ’il bogħod mix-xtut ta’ pajjiżhom. Għalihom ma kienx hemm ħlief li jissoktaw jgħixu fil-kwiet it-twemmin nisrani li kien jintiret mill-missier għall-iben. Kemm fl-ibliet kif ukoll fl-irħula ta’ Malta kont issib nies li qajla joħorġu mill-post fejn twieldu u għalhekk bilfors kellhom rabtiet qawwija ma’ pajjiżhom.

Kull belt u raħal kellu l-qaddis patrun tiegħu, u l-festa ta’ dan il-qaddis, li tiġi darba kull sena, kienet tiġi mfakkra bil-kbir. Propju minħabba f’hekk kienu bdew jinfetħu każini soċjali fl-ibliet u fl-irħula kollha ta’ Malta.

F’Ħal Lija wkoll, raħal ċkejken fiċ-ċentru ta’ Malta, inħass il-bżonn ta’ dawn il-każini u sa qabel l-1900 diġà kienu nfetħu xi tlieta. L-għan tagħhom kien li jservu ta’ post fejn jiltaqgħu l-irġiel tar-raħal, u fl-istess ħin iservu wkoll ta’ post fejn jinħadem l-armar tat-toroq għall-festa l-kbira tas-Salvatur.

Dak iż-żmien il-Kappillan ta’ Ħal Lija kien Dun Mattew Cortis li miegħu kellu joqgħod lil ħuh Dun Xand Cortis. Dan tal-aħħar kien iħobb jikteb fuq il-ħajja tan-nies ta’ żmienu. Fuq il-festa tas-Salvatur kien kiteb li n-nies ta’ Ħal Lija joħolmu wisq kmieni biha. Minn xahar qabel, jew iżjed tibda tisma’ l-isparar tal-maskli, it-tifqigħ tal-bombi, il-ġiri tat-tfal madwar iz-zuntier. Iż-żgħażagħ aktarx tarahom mehdija fil-ħin tas-serħ, u saħansitra jishru filgħaxija jħejju bandieri, trofej, piramidi, kuruni, stilel, skrizzjonijiet u ħwejjeġ oħra bħal dawn. Issa dan ix-xogħol kollu kien isir fil-każin tar-raħal. Meta dan l-armar, kollu skultura tlesta u beda jintrama fil-ġranet tal-festa, xi rġiel oħra minn Ħal Lija dehrilhom li tajjeb jitgħallmu xi strument tal-kordi sabiex jgħaddu ż-żmien. U hekk fl-1894 twaqqfet l-għaqda Mandolinista li semmewha Fior d’Arancio li tfisser Fjura tal-Larinġ. Wara, dawn il-mandolinisti kienu bdew joħorġu jdoqqu mat-toroq tar-raħal u jferrħu lil kulħadd bid-daqq tal-kordi melodjużi tal-kitarri u mandolini.

It-Twelid tal-Każin tal-Banda San Pio X

Minn dan wieħed jara li f’Ħal Lija minn dejjem kien hawn nies li jħobbu l-arti, b’mod speċjali l-mużika li terfa’ l-ħsieb li thenni l-qalb. Għalhekk xi nies minn Ħal Lija dehrilhom li tkun ħaġa xierqa kieku kellha titwaqqaf xi għaqda mużikali li mhux biss iddoqq strumenti tal-kordi iżda wkoll strumenti oħra. Dawn in-nies sabu min jinkuraġġihom u jtihom l-għajnuna f’dik li hi organizzazzjoni. Fost dawn insibu lil John Ellis u lil Luiġi Engerer li ta’ spiss kienu jkunu Ħal Lija għall-vaganzi tagħhom. Fl-ewwel ktieb tal-minuti tal-laqgħat tal-kumitat insibu li fit-23 ta’ Mejju, 1905 twaqqaf l-ewwel kumitat magħmul minn dawn is-sinjuri kollha jgħammru f’Ħal Lija:

  • President – Is-Sur John Ellis
  • Segretarju – Is-Sur Luiġi Engerer
  • Teżorier – Is-Sur Ċikku Xerri u sitt Deputati. Il-membri ġodda tal-każin għoġobhom jagħżlu bħala direttur spiritwali lil Dun Baskal Grech.

Issa l-attività prinċipali tal-membri kellha tkun il-mużika. Dawk li qabel kienu jdoqqu xi kitarra jew mandolina riedu jitgħallmu jdoqqu strumenti oħra u għalhekk il-kumitat mill-ewwel nieda konkors nazzjonali sabiex jagħżlu surmast magħruf. Għalhekk għamlu sejħa fil-ġurnali għal surmast direttur tal-banda u għaliha wieġbu dawn is-surmastrijiet diretturi kollha gwappi fl-arti tad-direzzjoni. Dawn kienu Maestri Gregorio Molinari, Giuseppe Filiberti, Francesco Parisi, Geroger Hendren, Ġanni Gatt, Antonio Miruzzi, G.E. Calì (Assistent Direttur tal-Orkestra tat-Teatru Rjal) u oħrajn. Dan jixhed illi l-element għall-ġid tal-mużika f’Malta qatt ma naqas u minn dejjem kien għani. Il-kummissjoni, mwaqqfa għal din l-għażla minn fost dawn l-imgħallmin professuri, wara stħarriġ, waslet fil-konklużjoni li taħtar lil Mro. Antonio Miruzzi, mużiċist, kompożitur u direttur mill-aħjar, sabiex jieħu taħt idejh il-Banda li kienet għadha kif twieldet.

Il-membri kienu ħafna u bosta minnhom xtaqu jitgħallmu jdoqqu. Membri li diġà kienu jdoqqu l-mandolina jew il-kitarra bdew jinkuraġġixxu liż-żgħażagħ sabiex jaqbdu malajr l-arti tal-mużika. Is-Surmast Miruzzi ried iwaqqaf il-banda fuq sisien sodi mill-ewwel u bejn minħabba l-kwalitajiet sbieħ tiegħu, u bejn bl-għajnuna li sab mill-mandolinisti, irnexxielu fi ftit żmien iħarreġ bosta allievi u jagħmilhom bandisti.

F’laqgħa ġenerali ġie deċiż li jgħammdu l-banda bl-isem ta’ Pio X, f’ġieħ il-Papa renjanti, il-Papa qaddis, il-Papa tal-Ewkaristija. Il-membri mhux biss riedu li l-każin tagħhom jissemma Pio X, iżda xtaqu wkoll li l-istess Papa jkun il-patrun tal-każin tal-banda. Għalhekk il-President Ellis, megħjun mid-direttur spiritwali Dun Baskal Grech li kien sar direttur spiritwali fis-27 ta’ Ġunju 1906, kiteb lill-Papa fejn talbu jaċċetta li hu nnifsu jkun il-patrun tagħhom. Il-Papa Pio X, li kien bniedem qaddis, aċċetta din it-talba, faħħar ’l-għaqda u s-sentimenti li spirawha sabiex tissemma għalih u bagħat l-Appostolika Benedizzjoni lill-membri kollha. Din l-ittra tinsab merfugħa b’għożża kbira fil-każin.

Segreteria Vescovile Valletta 25 Luglio 1905 Pregmo Signore, Sua Eccellenza Reverendissima Monsignor Vescovo mi incarica trasmettere alla S.V. Pregiatissima copia di una lettera ricevuta dalla Segreteria di Stato una risposta ad una lettera alla medesima indirizzata dalla S.V. come segue:

Illustrissimo e Reverendissimo Monsignore, Il Signor Giovanni Ellis di Malta espone che nella borgata di Casa Lia di contesta Isola si è recentemente constituito un “concerto cittadino” con lo speciale intendimento di recare un qualche utilità dalla classe operaia.

Il Santo Padre reso di ciò consapevole, vivamente si compiace dei sensi di profonda pietà ai quali il novello dodalizio protesta di inspirarsi, brama pertanto che la S.V. Illustrissima e Reverendissima partecipi al prelodato Signor Ellis e a tutti i membri di quella banda musicale l’appostolica benedizione che l’Augusto Pontefice imparte di cuore per attuatare ad essi la sua benevolenza in quel solo modo che gli è possibile. Mi avvalgo poi del favore incontro per confermarle e sense della più distinta stima con cui sono di

V.S. Illl.ma e Rev. ma Devotissimo Servo Giacomo della Chiesa Sostituto della Segreteria di Stato Roma 21 Luglio, 1905

Vescovo di Malta Con sensi intanti di perfetta osservanza professo della S.V. Preg.ma Devotissimo Servo Sac Paolo Gauci Pro Secretario Generale

Pregmo Sig. John Ellis Lia

Organisation

Surmastrijiet

No Surmastrijiet Minn Sa
01 F.S.Pizzuto 1905 1906
02 Antonio Miruzzi 1906 1926
03 Carmelo Scicluna 1926 1940
04 Ġorġ Camenzuli 1940 1943
05 Ġużeppi Busuttil 1943 1944
06 Anthony Sammut 1944 1989
07 Ronnie Debattista 1989 1996
08 Raymond Fenech 1996 2014
08 Reno Busuttil 2014

Ass. Surmastrijiet

No Ass. Surmastrijiet Minn Sa
01 Mro. Luiġi Fenech 1924 1942
02 Mro. Emmanuel Morello 1953 1955
03 Mro. Joseph Vella 1944 1962
04 Mro. Salvu Tanti 1963 1996
05 Mro. Paul Busuttil 1993 1999
06 Mro. Reno Busuttil 1999 2014
07 Mro. Jesmond Agius 2014 2017
08 Mro. Andrea Cassar 2017

Presidenti

No Presidenti Minn Sa
01 John Ellis 1905 1910
02 R Vassallo La Rosa 1910 1911
03 Luiġi Agius 1911 1912
04 Louis Engerer 1912 1924
05 Dr. John Bugeja 1925 1946
06 Luigi Fenech 1946 1948
07 John Portelli 1949 1953
08 Alfons Ebejer 1954 1962
09 John Portelli 1963 1965
10 Joseph Agius 1966 1970
11 Joseph Agius 1972 1981
12 Salvu Sammut 1971 1972
13 Ġużeppi Portelli 1982 1987
14 Louis Caruana 1988 2012
15 Frans Portelli 2012

Segretarji

No Segretarji Minn Sa
01 Louis Engerer 1905 1907
02 Carm Xerii 1908 1909
03 Louis Engerer 1909 1911
04 S.Grech 1912 1913
05 M.Gatt 1913 1914
06 L.Fenech 1915 1927
07 E.Micallef 1927 1931
08 Carm Cutajar 1931 1938
09 Alfons Ebejer 1938 1949
10 Salvu Mifsud 1949 1950
11 Alfons Ebejer 1950 1954
12 Salvu Muscat 1954 1956
13 S.Agius 1956 1961
14 Alfons Ebejer 1961 1966
15 Michael Saliba 1967 1996
16 Mark Sicberras 1996 1998
17 Salvu Borg 1998

Teżoriera

No Teżoriera Minn Sa
01 F.Xerri 1905 1906
02 G. Vella 1907 1907
03 M.Gatt 1908 1908
04 S.Caruana 1909 1911
05 G.Fenech 1912
06 Anthony Agius 1912
07 G.Grech 1912
08 S.Grech 1912 1913
09 C.Fenech 1913 1914
10 S.Mifsud 1914 1920
11 Anthony Agius 1921 1923
12 S. Mifsud 1924 1948
13 Carm Cutajar 1949 1953
14 J.Dingli 1954 1955
15 Salvu Muscat 1956 1975
16 John Borg 1976 1977
17 Salvu Muscat 1978 1995
18 Michael Cassar 1996 2006
19 Frans Portelli 2006 2012
20 Mark Sciberras 2012

Direttur Spiritwali

No Direttur Spiritwali Minn Sa
01 Fr. Pasquale Grech 1905 1932
02 Mons. G. Scerri 1932 1963
03 Fr. Anton Ebejer 1964 2002
04 Fr. Diegu Theuma 2002

Band Commissions

Band Activities Overseas

Historical Events in which the Band participated

Song Festivals, Events or Drama Activies

Annual Concerts

Annual Musical Activities

Recorded releases (LPs, Cassettes and CDs)

Cassettes

No Name of Cassettes Year Marches Funeral Marches Waltzes Others
01 Hymns and Festive Marches - Innijiet u Marċi Brijuzi - F'Għeluq it-43 sena bħala Surmast Direttur Mro. Anthony Sammut - Mis-Soċjeta Mużikali Każin Banda San Pio X Lija A.D. 1905 (1987) 1987 *
02 Festive Marches - Marċi Brijuzi - Mis-Soċjeta Mużikali Każin Banda San Pio X Lija A.D. 1905 (2000) 2000 *

Cd's

No Name of Cd's Year Marches Funeral Marches Waltzes Others
01 Festive Marches - Marċi Brijuzi - 100 Sena Anniversarju - Mis-Soċjeta Mużikali Każin Banda San Pio X Lija A.D. 1905 (2005) 2005 *

Programmes and Publications

Memorials

Contacts Information

  • Address:- 'Villa Lija Sir Ugo Mifsud Street, Lija LIA 1915 - AD 1905'
  • President - Frans Portelli
  • Secretary - Salvu Borg
  • Treauser - Mark Sciberras

External links